Elektronik Direksiyon Tamiri

Elektrikli Direksiyon Tamiri Nasıl Yapılır?

 

Öncelikle müşterilerimizden direksiyon sistemi ile alakalı şikayetlerini dikkatlice dinliyoruz ve beraber test sürüşü yapıyoruz. Sonrasında alanında uzman ekibimiz tarafından direksiyon sistemini detaylıca inceleyip arıza tespiti yapılır. Arıza tespiti neticesinde arızalı parçalar onarım edilir. Tamiri mümkün olmayan parçalar isteğinize nazaran orjinal veya çıkma parçalar ile değiştirilir. Sorun giderildikten sonrasında müşterimizle birlikte test sürüşü yapıp aracı teslim ederiz.

 

Elektrikli Direksiyon Sistemi Nedir ? Çeşitleri Nelerdir? Özellikleri ve Çalışması Nasıldır?

 

Modern arabalarda büyük bir hızla yaygınlaşan elektrikli direksiyon sistemi, hidrolik direksiyon sisteminin yerini almıştır. Burada elektrikli direksiyon sistemi "elektromekanik direksiyon sistemi" anlamında işlenecektir. Elektrikli direksiyon sisteminin yaygınlaşmasındaki en büyük sebep; daha düşük yakıt tüketimi, daha azca parça ve bakım maliyetidir. Bunlarla birlikte daha bir fazlaca pozitif yanları bulunmaktadır. Otomotivde bütün markalar “verimlilik” ve “çevrecilik” konseptiyle yeni nesil araçlar üretiyorlar, elektrikli direksiyonlar da bunun bir parçası; daha hafif, motordan daha azca güç çeken (bu daha düşük yakıt tüketimi anlama gelir) ve da az yer kaplayan donanımlar kullanılıyor.

 

Elektrikli direksiyon sistemi denildiğinde çeşitli anlamlar çıkarılmaktadır. Öncelikle elektrikli direksiyon sistemi çeşitlerini tanımlayalım.

 

Elektrikli Direksiyon Sistemi Çeşitleri

 

a)ElektrohidrolikDireksiyon Sistemi (mekanik hidrolik pompa yerine, elektrikli hidrolik pompa var)

 

b) Elektromekanik Direksiyon Sistemi (Elektrikli Servo Direksiyon ve Servotronik Direksiyon)

 

            *Direksiyon milini döndüren elektrikmotoru (elektrik motoru direksiyon milini döndürür)

            *Çift pinyonlu elektromekanikdireksiyon (elektrik motoru, doğrudan kremayeri hareket ettirir)

 

c) Elektrikli Direksiyon  (Steer by wire: Kablo ile direksiyon. Mekanik rabıta olmadan elektronik sürüş. Henüz kullanılmıyor)

 

Yakıt ekonomisi ve teknolojik inkişaf bakımından sıralarsak;

 

Hidrolik direksiyon sistemi: Yakıt tüketimi fazla, hıza duyarlı direksiyonun uygulanması zor, otomatik park yok.

 

Elektrohidrolik direksiyon sistem: Yakıt tüketimi, hidrolik direksiyona gore daha düşük, hıza hassas direksiyonun uygulanması daha basit, otomatik park sistemi yok.

 

Elektrikli direksiyon: Yakıt tüketimi minimum, hıza hassas direksiyon ve otomatik park sistemi uygulanabilir.

 

Modern yeni nesil binek araçlarda kullanılan direksiyon sistemleri: elektro hidrolik direksiyon sistemi ve elektrikli direksiyon sistemidir.

 

Elektrikli Direksiyon Sisteminin Özellikleri ve Yapısı

*Sürücünün direksiyonu döndürme kuvvetine ilave (destek) olarak bir elektrik motoru, direksiyon milinin döndürme kuvvetini (tork) arttırır. Böylece direksiyon, duruş-yavaş sürüş-park-manevra benzer biçimde direksiyonun döndürmenin en zor olduğu ve döndürme miktarının en fazlaca olduğu, en oldukça yardıma gereken anlarda daha yumuşak bir şekilde döndürülebilir. Tekerleğin (lastiğin) dönüş hızı azaldıkça, tekerleği döndürme (yönlendirme) esnasında oluşan sürtünme direnci artar; şu demek oluyor ki ilave (servo) güç gereksinimi maksimum olur. Yük arttıkça, hız azaldıkça, sürtünme direnci arttıkça; direksiyonla tekerlekleri döndürmek zorlaşır, şundan dolayı direksiyonun yumuşak olabilmesi için, ilave güç ihtiyacı artar.

 

*Elektromekanik direksiyonda, direksiyonun hız arttıkça sertleştirilmesi sağlanır; böylece yüksek hızlarda sürüş güvenliği artmış olur. Tekerleğin (lastiğin) dönüş hızı arttıkça, döndürme sırasında oluşan sürtünme direnci azalır; doğrusu ilave (servo) güce ihtiyaç kalmaz. Elektrikli direksiyon sistemi, direksiyon sertliği ayarlamak için ilave bir donanıma gereksinim duymaz, hidrolik sistem ilave donanıma ihtiyaç duyar.

 

*Elektromekanik direksiyonda, hidrolik donanımlar tamamen atılmıştır.

 

*Elektromekanik direksiyon sisteminde bir hidrolik pompa olmadığından motordan güç çalmaz, ancak direksiyon döndürüldüğünde elektrik akımını kullanır. Böylece yakıt tasarrufu sağlanır (100 km’de ortalama 0,2 litre).

 

*Otomatik park sistemi (park asistanı) kullanımı mümkün olmuştur. Direksiyon elektronik kontrol ünitesi (Direksiyon ECU’sü) komutasında, direksiyon kendiliğinden döndürülebilir ve vasıta kendiliğinden park edebilir. Hidrolik veya elektrohidrolik direksiyonlu araçlarda otomatik park yardımı sistemi kullanılamaz.

 

*Şerit takip sistemi kullanımı olası olmuştur. Yine araçtaki ECU ve sensörlerin de yardımıyla, direksiyona müdahale edilip aracın şeritte kalması sağlanabilir.

 

*Direksiyonun döndürülmesinden sonrasında, direksiyonun kendiliğinden toplamasına, düz konuma geçmesine, elektrikli direksiyon sistemi yardımcı olabilir. Ayrıca düz konumda kalmasına destek vererek aracın düz sürüşüne katkı sağlayabilir.

 

*Direksiyon simidi, dişli kutusu ve tekerlekler arasındaki mekanik rabıta kesilmemiştir; böylece bir arıza olduğunda aracın direksiyonla yönlendirilmesi halen mümkündür.

 

*Direksiyon manevra yönünün ve döndürme torkunun (sürücünün direksiyon döndürme kuvvetinin) algılanması için sistemde halen “burulma mili” kullanılır. Burulma mili; direksiyon konum sensörü ve tork sensörüyle beraber çalışır.

 

*Direksiyon sistemini, elektrik motoruyla bir arada bulunan “direksiyon kontrol ünitesi (ecu)” yönetir.

 

Elektrikli Direksiyon Sisteminin Avantajları Nelerdir? Elektrikli Direksiyon Sistemine Neden İhtiyaç Duyulmuştur?

*Daha düşük yakıt tüketimi,

*Daha az parça (yağ, pompa, hortum, valf, silindir vb.),

*Daha rahat yapı, daha hafifçe ve daha az yer kaplar (kompakt yapı),

*Daha fazla konfor ve daha iyi sürüş güvenliği

 

Hidrolik direksiyon sisteminde hidrolik tazyik, bir hidrolik pompada üretilir, pompa hareketini motordan (kranktan) alır, bu ise motora fazladan bir yük bindirerek daha çok yakıtın yakılmasına sebep olur. Bu durum fena yakıt ekonomisi ve emisyon değerlerinin artması (kötü çevresel tesir) anlamına gelir. Elektrikli direksiyonda hidrolik pompa yoktur, ancak elektrikli bir motor vardır.

 

Hidrolik direksiyon sisteminde, direksiyon döndürülse de döndürülmese de, hidrolik pompa çalışmaya süre gelir ve motordan güç çeker, yakıt tüketimi artar; ama elektrikli direksiyondaki elektrikli motor sadece direksiyon döndürüldüğünde elektrik enerjisi harcar. Bir yolcuğun yaklaşık sadece %10’unda direksiyon çevrilir, %90’ı süresince direksiyon manevrasına gereksinim duyulmaz.

 

Araç dururken veya park-manevra esnasında en çok ihtiyaç duyulan yardımcı kuvveti, hidrolik direksiyonun sağlaması daha zordur, çünkü bu sırada motor dönemi, şu demek oluyor ki pompanın dönemi de düşüktür, sistem yeterince yüksek hidrolik basınç üretemez. Bu sebeple direksiyon yeterince yumuşak olmayabilir.

 

Hidrolik direksiyonda oldukça fazla parça vardır. Bu durum; fazla ağırlık, fazlaca yer kaplaması ve fazla maliyet anlamına gelir. Elektrikli direksiyonda; azca parça, daha az yer kaplama, daha az maliyet, daha basit bakım laf mevzusudur.

 

Hidrolik direksiyon sisteminde; otomatik park sistemi (park asistanı) veya şerit takip sistemi gibi yeni nesil teknolojiler uygulanamaz.

 

Elektrikli Servo Direksiyon Ne Demektir?

 

Otomotivde “servo” ilave güç , ilave yardımcı anlamında kullanılan, küçük bir qüç ile daha büyük kuvvetler elde edilmesi prensibine dayanan bir terimdir. Servo direksiyon denildiğinde; bu direksiyon siteminin bir yardımcı güç donanımıyla donatılmış olduğu (elektrikli veya hidrolik) anlaşılmalıdır. Servo direksiyonda, direksiyon simidini döndürmede sürücü dışında ilave bir güç kaynağının ilave bir kuvvetle sistemi desteklediği anlaşılır. Mekanik olmayan bütün direksiyonlara servo direksiyon diyebiliriz.Servo desteği; sürücünün direksiyonu döndürmek kuvvetine ilave olarak, sistemin uyguladığı qüç kararı oluşan destektir.